1936ko abuztuaren 23an berrogeita hamahiru preso errepublikano atera ziren Iruñeko espetxetik, Benito Santesteban karlistak bezperan adierazitakoaren arabera, bando nazionaleko presoekin trukatzeko itxaropenarekin. Baina Valcarderako kortara eraman zituzten, eta han hil zituzten. Denak, bat izan ezik, Honorino Arteta, ihes egin eta gero gertatutakoa kontatzea lortu zuena.
2014an, Valcarderan, biktimei urtero egiten zitzaien omenaldia. Hizlariak gelditu egin zuen hitzaldia, zikoina talde baten etorreragatik. Bertaratutakoetako batek hegaztien irudia hartu zuen hondoko zeruarekin, datu harrigarri batekin; izan ere, argazkian berrogeita hamabi zikoina kontatzen ziren, eta atzetik, distantzia laburrera, berrogeita hamahiru zenbakia.

Miguel Antonio Escobar Pérez Nafarroako historiaren, II. Errepublikako sozialismoaren eta jasandako errepresio krudelaren parte da, gerra-fronterik gabe. Bizitzea tokatu zitzaien denbora zurrunbilotsuko beste protagonista asko bezala, urte askoan egon da ahanzturan, garaileek ezarritako isiltasunean eta ondorengo belaunaldiaren inertzia isilean.
Liburu honetan, bere bilobak aitonaren irudia berreskuratzen du Oroimenerako eta bere familiaren oroimenerako, eskura zituen iturrien eta Eduardo Escobar Zarategui semeak modu arrokanbolesko samarrean aurkitu eta gorde zituen dokumentu argitaragabeen bidez. Bertan garaiko giroa, datu familiar eta pertsonalak, Miguelen ibilbide politiko, sindikal eta kazetaritzakoa eta fusilatzeak eta desagertzeak hurrengo belaunaldientzat izan dituzten ondorioak islatzen dira.